Tak wysoki budynek nie może stać w obrębie Plant! - protestowali krakowscy konserwatorzy. W 1936 roku nie chcieli zgodzić się na wybudowanie siedmiopiętrowego gmachu Komunalnej Kasy Oszczędności Powiatu Krakowskiego przy placu Szczepańskim 5. Nie mieli przepisów, które by zakazywały stawiania budynków wyższych niż pięć pięter, czym prędzej chcieli je więc wprowadzić.
Wyścig z czasem trwał. Ekipy budowlane pracowały nawet w nocy, by zdążyć postawić budynek według projektu Fryderyka Tandiera i Stefana Strojka. "Krakowski drapacz chmur", bo tak wtedy zwano gmach przy Plantach, wzniesiono szybciej niż wprowadzono zarządzenie...
To tylko jedna ze smakowitych historii, które opowiadają Marek Maszczak i Magdalena Skrejko, twórcy fotograficznej ekspozycji. - To było pasjonujące śledztwo, które prowadziliśmy, błąkając się po krakowskich ulicach ze starymi zdjęciami w ręku - opowiada Skrejko. - Zestawy budowli pokazywanych, jak wyglądały dawniej i w trakcie budowy, są subiektywnym wyborem. Chcieliśmy pokazać gmachy najciekawsze, które nadały ton ówczesnej metropolii. Teraz ich prawie nie zauważamy. A toczyły się o nie boje! Aby wybudować gmach Towarzystwa Ubezpieczeniowego "Feniks" według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza w narożniku Rynku Gł. 41 i ulicy św. Jana 2-4, wyburzono trzy zabytkowe kamienice. To był skandal! Ale protesty zostały zażegnane dzięki interwencji samego prezydenta Ignacego Mościckiego, który, zaprzyjaźniony z architektem, inwestycję poparł. Budowę zakończono w 1932 r. Idea tzw. Wielkiego Krakowa, który na początku XX wieku obejmował tylko 5,77 km. kw. nabrała realnych kształtów, kiedy prezydentem miasta został Juliusz Leo. Dzięki jego inicjatywie w 1910 roku przyłączono do Krakowa Zakrzówek, Kapelankę, Dębniki, Rybaki, Półwsie Zwierzynieckie, Zwierzyniec, Czarną Wieś, Kawiory, Łobzów, Krowodrzę, Grzegórzki, Piaski. W 1915 roku sprawę zakończyło Podgórze. - Aż osiem razy zwiększono obszar miasta - zwraca uwagę Marek Maszczak, który przypomina, że wszelkie prace budowlane prowadzono zgodnie z planami zagospodarowania nowo przyłączonych gmin. Te z kolei były efektem Konkursu na Plan Regulacyi Wielkiego Krakowa. Pierwszą nagrodę zdobyli znamienici architekci: Józef Czajkowski, Władysław Ekielski, Tadeusz Stryjeński, Ludwik Wojtyczko i Kazimierz Wyczyński.
Jak powstawały Aleje Trzech Wieszczów, kto wybudował słynną "trumnę" przy al. Juliusza Słowackiego, a kto drugiego "Feniksa", można dowiedzieć się dzięki 60 planszom ze 150 fotografiami, pochodzącymi z Agencji Fotograficznej Światowida, zachowanymi przez Muzeum Historyczne Miasta Krakowa i Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego. Znaczna część zdjęć pochodzi z kolekcji przekazanej przez panią Kingę Łukiewicz-Jaklińską.
Wystawa "Wielki Kraków" jest czynna w MHF przy ul. Józefitów 16 do 29 października.
Młodzi często pracują latem. Głównie bez umowy
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
