Zmieniamy Oświęcim. Wodociągi i kanalizacja

PWiK zajmuje się poborem, uzdatnianiem i dostarczaniem wody pitnej, odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków oraz budową rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych. Działa na terenie miasta i gminy Oświęcim. Sprzedaje także wodę dla gminy Osiek i sołectwa Bobrek w gminie Chełmek.

Przedsiębiorstwo eksploatuje: Stacje Uzdatniania Wody "Zasole" i "Zaborze" o wydajności 17 280 m3 dziennie, Centralną Hydrofornię, Hydrofornię Grojec, sieć wodociągową o długości 477,74 km, grupową Przepompownię Ścieków "Stare Miasto", 37 sieciowych przepompowni i tłoczni ścieków, Oczyszczalnię Ścieków w Harmężach, sieć kanalizacji sanitarnej o długości 144,16 km.

Małże kontrolują jakość wody

Nad jakością wody czuwa laboratorium wybudowane i wyposażone w 2010 r. oraz uruchomiony w 2004 r. system biomonitoringu "Symbio" wykorzystujący małże słodkowodne do kontroli jakości wody surowej. - Od wielu lat jakość produkowanej wody spełnia normy wymagane prawem polskim i międzynarodowym - podkreśla Andrzej Janus, prezes PWiK. - Od kilku lat uczestniczymy w międzylaboratoryjnych badaniach porównawczych. Na podstawie uzyskanej akredytacji nasze laboratorium może wykonywać badania wody dla klientów i instytucji.

W 2012 r. PWiK dostarczyło odbiorcom 2 652,7 tys.m3 wody do prawie 9 tysięcy opomiarowanych punktów poboru i odebrało 1 794,0 tys. m3 ścieków. Dla porównania: w 1992 r. przedsiębiorstwo dostarczyło odbiorcom około 5,6 mln m3 wody i odebrało blisko 4 mln m3 ścieków. Od 1995 r. ścieki komunalne odprowadzane są do Miejsko-Przemysłowej Oczyszczalni Ścieków (która jest odrębnym podmiotem gospodarczym), a od 2009 r. również do oczyszczalni ścieków w Harmężach, gdzie odprowadzane są ścieki z sołectw położonych w jej okolicy oraz dostarczane przez samochody asenizacyjne.

W 2012 r. przedsiębiorstwo wybudowało i uruchomiło nowy budynek "Biuro Obsługi Klienta" z częścią administracyjną przystosowaną do obsługi osób niepełnosprawnych. Pracownicy BOK informują klientów o świadczonych usługach, pośredniczą w załatwieniu wszelkich spraw, w tym w zawieraniu umów, wyjaśnianiu kwestii technicznych, finansowych i innych.

Niska cena za wodę i ścieki

- Na cenę wody pitnej dostarczanej przez nasze przedsiębiorstwo w głównej mierze mają wpływ: inflacja, koszty amortyzacji - szczególnie nowo przyjętego majątku - koszty pobierania wody surowej ze środowiska i podatków lokalnych uchwalonych przez rady gmin oraz ilość sprzedanej wody - wyjaśnia prezes Janus. - Spółka ma realny wpływ jedynie na około 20 procent kosztów jej wytworzenia.

Zgodnie z obowiązującą obecnie w PWiK taryfą jeden metr sześcienny wody i ścieków (1000 litrów) kosztuje 8,85 zł brutto (w tym woda 3,94 zł, ścieki 4,91 zł). Jest to jedna z niższych cen w Małopolsce, gdzie liczona w ten sposób cena wynosi od 6,44 do 22,36 zł za metr sześcienny - średnio w Małopolsce - 11,66 zł/m3, w kraju - 10,29 zł/m3 (wg serwisu www.cena-wody.pl).

Nowe inwestycje i modernizacje

Inwestycje PWiK od wielu lat skupiają się na modernizacji i odbudowie systemów wodociągowo-kanalizacyjnych. W latach 2002-2012 spółka wydała na inwestycje 27,4 mln zł - blisko 1,3 mln zł pozyskano z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, 2,7 mln to kredyt bankowy, a pozostała kwota to środki własne.

W ciągu tych lat zmodernizowano sieć wodociągową o długości 55,1 km, sieć kanalizacyjną o długości 4,7 km, wyremontowano trzy zbiorniki i budynek Centralnej Hydroforni, zmodernizowano kompleksowo SUW "Zaborze" oraz Hydrofornię Grojec. Wybudowano i wyposażono nowoczesne laboratorium do badania wody pitnej, zmodernizowano systemy dezynfekcji wody (najnowocześniejszy generator ClO2 i najnowszej generacji lampa UV). Przeprowadzono termomodernizację wszystkich obiektów, zmodernizowano ujęcie wody Zasole i cztery studnie głębinowe (modernizacja pozostałych w kolejnych latach) na ujęciu Zaborze.

Na bieżąco kontynuowana jest również modernizacja sieci wodno-kanalizacyjnych. Do końca września br. wykonano prace o wartości 1,2 mln zł, kolejne o wartości około miliona złotych zakończone zostaną do końca roku. Do najważniejszych inwestycji można zaliczyć: modernizację sieci przy ul. Olszewskiego i Słowackiego (rondo), Nideckiego, Staffa, Broniewskiego, Wysokie Brzegi, Bema, Tysiąclecia, Rynek Główny, Zwycięstwa, Żwirki i Wigury, a na terenie Gminy Oświęcim m.in. przy ul. Grottgerówka, Soleniec, Szeroka, Różany Potok, Pszczyńska, Niwy, Kolejowa i wiele innych. Trwają także prace nad regeneracją dwóch studni ujmujących dla SUW "Zaborze".

Zdalny odczyt wodomierzy

Na przełomie 2011 i 2012 r. rozpoczęto wdrażanie systemu zdalnego odczytu wodomierzy. Eliminuje on konieczność wejścia pracownika dokonującego odczytu do studni lub pomieszczenia, w którym znajduje się wodomierz, a tym samym pozwala na dokonanie odczytu w dowolnej chwili, bez względu na obecność odbiorcy. Odczyty dokonywane są drogą radiową. Na wodomierzu zamontowany jest zaprogramowany moduł, który przesyła informacje o aktualnym stanie wodomierza, a także informacje alarmowe o jego nieprawidłowej pracy, ingerencji w układ wodomierz - moduł radiowy. Sam wodomierz pozostaje widoczny dla odbiorcy, co pozwala mu na kontrolowanie poprawności odczytu

- Do końca września bieżącego roku nasza firma wprowadziła odczyt radiowy u ponad 1600 odbiorców, głównie osób fizycznych, i sukcesywnie zwiększa liczbę odbiorców objętych tym systemem - mówi prezes Andrzej Janus. - Moduły radiowe stopniowo instalowane są również w punktach należących do odbiorców prawnych, m.in. wodomierze główne w budownictwie wielolokalowym, oraz w tych punktach, gdzie tradycyjny odczyt jest utrudniony.

Codzienne problemy i bolączki

Prezes Janus wymienia także problemy, z jakimi boryka się spółka - to m.in. notoryczne kradzieże pokryw studzienek kanalizacyjnych, co stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa osób trzecich oraz dewastacja obiektów postawionych w terenie, takich jak hydranty, tabliczki.

- Obowiązkiem przedsiębiorstwa jest utrzymywanie sprawności około 1800 hydrantów przeciwpożarowych oraz oznakowanie armatury sieciowej, co nie jest łatwe, biorąc pod uwagę ich liczbę i rozmieszczenie na dużym terenie - mówi prezes PWiK i dodaje: - Urządzenia te są i muszą być ogólnie dostępne, a zarazem stanowią łakomy kąsek dla "zbieraczy złomu".

Duży problem stanowi również niewłaściwe wykorzystanie kanalizacji sanitarnej. Niektórzy klienci traktują ją jako system, do którego można usuwać wszystkie odpady, mimo że nie wolno wrzucać do niej rzeczy stałych, tłuszczów, substancji ropopochodnych, lakierów itp. Szczególnie jest to istotne dla systemów ciśnieniowych, gdzie wrzucona do kanalizacji sznurówka potrafi zablokować pompę przetłaczającą ścieki. Inną bolączką jest nielegalny zrzut wód deszczowych z rynien i kratek ściekowych do kanalizacji sanitarnej, która nie jest przystosowana do ich odbioru.

Skutek? Lokalne podtopienia i "cofki" ścieków zdarzające się w czasie obfitych opadów deszczu. Największą jednak troską kierownictwa oświęcimskich wodociągów pozostaje zapewnienie odbiorcom możliwie jak najlepszej wody pitnej oraz ciągłość świadczonych usług.

- Oczywiście, zdarzają się awarie, które na tak rozległym terenie, na jakim działa spółka, są nieuniknione - komentuje prezes Andrzej Janus. - Natychmiast są jednak usuwane, by do minimum ograniczyć przerwy w dostawie wody czy odbioru ścieków. Jest to możliwe dzięki stosowaniu najnowszych technologii, materiałów i narzędzi do budowy systemów wodociągowo-kanalizacyjnych.

Oświęcimskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji uczestniczy w życiu lokalnej społeczności, współorganizując imprezy kulturalne i sportowe, a także wspierając inicjatywy edukacyjne o charakterze ekologicznym, realizowane m.in. przez organizacje pozarządowe o charakterze non profit (np. konkursy szkolne).