Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

105. rocznica wyzwolenia Kobylina podczas Powstania Wielkopolskiego

Łukasz Cichy
Łukasz Cichy
Wideo
emisja bez ograniczeń wiekowych
W środę, 3 stycznia mieszkańcy Kobylina świętowali 105. rocznicę wyzwolenia miasta spod zaboru pruskiego.

Obchody rozpoczęły się od przemarszu i zapalenia zniczy spod Ratusza pod Pomnik Poległych i Pomordowanych, gdzie złożono wiązanki kwiatów. Dalsza część artystyczna odbyła się w sali Gminnego Ośrodka Kultury zorganizowana przez Szkołę Podstawową w Zalesiu Małym.

Powstanie Wielkopolskie w Kobylinie

16 listopada 1918 r. w Kobylinie utworzyła się polska Rada Robotniczo-Żołnierska z dr. Antonim Bukoltem - przewodniczącym, Franciszkiem Kubiakiem - wiceprzewodniczącym oraz Ignacym Orlickim - kierownikiem biura. Pierwszym aktem było zerwanie pruskiego orła przez 70-letniego Feliksa Peiserta. Rada pod przewodnictwem Franciszka Kubiaka wywiesiła czerwony sztandar i nakazała zdjąć portret Wilhelma II i portrety pruskie w Ratuszu. Złożono z urzędowania burmistrza Dicksona, co zaakceptowało wielkie zebranie obywateli 18 listopada 1918 r., a na burmistrza powołano Bronisława Voelkela. Zwołany w dniach 26-30 listopada 1918 r. wiec wydelegował Ignacego Gajowczyka na Sejm Dzielnicowy do Poznania. 3 grudnia 1918 r. ukonstytuowała się Rada Ludowa w Kobylinie w składzie: dr Antoni Bukolt - prezes, Ignacy Gajowczyk - zastępca prezesa i komendant, Jan Rebelski - skarbnik, Wojciech Gajowczyk - sekretarz, ks Edward Zalewski, Bronisław Voelkel, Jakub Nowak i Władysław Jasiński. 3 stycznia 1919 r. Rada Robotniczo-Żołnierska rozwiązuje się przekazując akta i broń na ręce komendanta Rady Ludowej. Odtąd to Rada Ludowa stanowi władzę w mieście. Na apel jej komendanta Ignacego Gajowczyka 74 ludzi 3 stycznia 1919 r. o godz. 15:00 uzbrojonych w 4 karabiny, 4 dubeltówki i kilkanaście mauserów dokonał odbicia dworca, poczty i ratusza.

Osoby biorące udział w wyzwoleniu Kobylina

  1. Ignacy Gajowczyk
  2. Kazimierz Kaniewski
  3. Aleksy Kaniewski
  4. Józef Kaniewski
  5. Jan Wojtkowiak
  6. Stanisław Solarski
  7. Tadeusz Kantorski
  8. Feliks Marszałek
  9. Józef Wciórka
  10. Leon Wciórka
  11. Stefan Nowakowski
  12. Walerian Krzyżyński
  13. Edward Gajowczyk
  14. Franciszek Dembecki junior
  15. Jan Dembecki
  16. Tomasz Grząbka
  17. Stanisław Kędzierski
  18. Michał Wawrzynowicz
  19. Stanisław Hoffmann
  20. Seweryn Jagła
  21. Józef Wechmann
  22. Adam Wechmann
  23. Andrzej Wawrzynowicz
  24. Stanisław Sałata
  25. Ludwik Nowacki
  26. ? Knuła
  27. Jakub Nowak
  28. Stanisław Szaepe
  29. Walenty Szymczak
  30. Jan Koncewicz
  31. Antoni Koncewicz
  32. Antoni Warchalewski
  33. Franciszek Warchalewski
  34. Antoni Bartecki
  35. Władysław Bartecki
  36. Wincenty Bałoniak
  37. Czesław Chwiałkowski
  38. Józef Spruta
  39. Jan Orlicki
  40. Stanisław Jarczewski
  41. ? Jarmużek
  42. Roman Pogłodziński
  43. Stanisław Paluszkiewicz
  44. Stanisław Patalas
  45. Piotr Walczak
  46. Stanisław Matuszewski
  47. Maksymilian Robakowski
  48. Czesław Robakowski
  49. Marcin Menzfeld
  50. Stanisław Pawlicki
  51. Stanisław Ciesielski
  52. Władysław Ptaszyński
  53. Mieczysław Majchrzak
  54. Józef Benasiewicz
  55. Franciszek Czwojda
  56. Adolf Goryniak
  57. Józef Grobelny
  58. listonosz ? Kasprzak
  59. Stanisław Tomaszewski
  60. Stanisław Wojtecki
  61. Ignacy Lulkiewicz
  62. Roman Kuncerowicz
  63. Edward Ciesielski
  64. Antoni Benasiewicz
  65. Ignacy Aleksandrzak
  66. Józef Grząbka
  67. Józef Pilarski
  68. Władysław Kaźmierczak
  69. Stanisław Kaźmierczak
  70. Józef Chudy
  71. Władysław Mikołajczak
  72. Leonard Lasociński
  73. Franciszek Kubiak
  74. Jan Paluszkiewicz
  75. Jan Różyński

W Krotoszynie 10 stycznia 1919 r. utworzono dwie kompanie. Pluton Jana Paluszkiewicza składający się z 64 ludzi wszedł w skład 2 kompanię (późniejsza 7 kompania 12 PSW). Z kolei między 3 a 13 stycznia 1919 r. prowadzono akcję werbunkową. Pod koniec I poł. stycznia zorganizowano 120 ochotników, którzy stali się później rdzeniem 8 kompanii 12 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Ok. 16 stycznia 1919 r. kompania kobylińska wyruszyła do Baszkowa, a po zaatakowaniu Zdun przez Niemców i w walkach o Krotoszyn walczyła i zabezpieczała front (6-21 lutego 1919 r.). W Kobylinie pozostała Straż Ludowa pod dowództwem Ignacego Gajowczyka (istniała do końca lipca 1919 r.). Gdy Niemcy zaatakowali Zduny, mieszkańcy Kobylina urządzili w szkole powszechnej szpital na 24 łóżka dla rannych. Dodatkowo mieszkańcy na wieść o jakichś rozruchach w Kobylinie 6 stycznia 1919 r. wysłali wozami 30 ludzi uzbrojonych w kosy. 12 Pułk Strzelców Wielkopolskich po włączeniu go w struktury Wojska Polskiego zmienił nazwę na 70 Pułk Piechoty. Pułk razem z dawną kompanią kobylińską wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na krotoszyn.naszemiasto.pl Nasze Miasto