Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Grojec. Dzieje wsi zapisane na archiwalnych fotografiach. Historie wielkich rodów i zwykłych mieszkańców [ZDJĘCIA]

Bogusław Kwiecień
Bogusław Kwiecień
Grojec to jedna z największych wsi w gminie Oświęcim, a jednocześnie miejscowość o wyjątkowo bogatej historii. Przez wieki tworzyły ją wielkie rody i zwykli mieszkańcy
Grojec to jedna z największych wsi w gminie Oświęcim, a jednocześnie miejscowość o wyjątkowo bogatej historii. Przez wieki tworzyły ją wielkie rody i zwykli mieszkańcy Strona Nasz Grojec
Grojec to jedna z największych wsi w gminie Oświęcim, a jednocześnie miejscowość o wyjątkowo bogatej historii. Wiele nawet dużych miast może jej Grojcowi pozazdrościć. Przez wieki tworzyły ją wielkie rody i zwykli mieszkańcy. Jej ślady widać na archiwalnych fotografiach, zgromadzonych przez portal "Nasz Grojec", które dokumentują właśnie życie wsi i jej mieszkańców. Przejdź do galerii i zobacz archiwalne zdjęcia Grojca i jego mieszkańców w minionym wieku oraz kronikarski zapis z dziejów wsi.

Kliknij w przycisk "zobacz galerię" i przesuwaj zdjęcia w prawo - naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE

Grojec popularyzację swojej pięknej historii zawdzięcza m.in. publikacjom, których autorami są kronikarz ziemi oświęcimskiej Bronisława Jania i Wawrzyniec Mizgalski, znawca dziejów Grojca. Poniżej krótka wersja historii Grojca ze strony gminy Oświęcim w opracowaniu Bronisława Jani.

W I wieku p.n.e. na Górze Grojeckiej była osada

  • - Półtora kilometra od dzisiejszego centrum Grojca, odkryto grodzisko z końca tzw. kultury łużyckiej. Okazało się, że w I wieku p.n.e. na tzw. „Górze Grojeckiej” była osada. Potomkowie tych ludzi zamieszkiwali tam, aż do połowy XIII wieku. Ludzie ci przenoszą się ok. kilometr w kierunku wschodnim i pierwotna osada ulega zapomnieniu.

 

  • - Pierwsze zapisy nazwy miejscowości pojawiają się w roku 1285. Wieś nazywa się Groyez. W 1364 roku wieś zwie się – Grodecz, w 1442 r. – Grodicz, a w 1537 roku używana jest nazwa - Grodziecz. Nazwy te, oznaczały miejsce ogrodzone, oddzielone i zabezpieczone od napaści nieprzyjaciela.

 

  • - W roku 1364 właścicielem Grojca jest Siema lub Zema herbu Gryf.

 

  • - W latach 1428 – 1441 właścicielem Grojca jest – Zema de Grodecz.

 

  • - W 1441 r. jako właściciele wymieniani są - Ostasz z Grodzca i Austach z Grodzca.

 

  • - W 1447 r. jako właściciel wymieniony jest - Zema von Grodecz.

 

  • - Do 1475 roku właścicielami są Jan i Mis Abstachowie. W roku 1497 właścicielem wsi zostaje sędzia oświęcimsko – zatorski Piotr Porębski herbu Kornicz.

 

  • - Po jego śmierci właścicielem zostaje Baltazar Porębski. Jego syn, Baltazar II Porębski zasłynął jako jeden z przywódców rokoszu Zebrzydowskiego przeciw królowi Zygmuntowi III Wazie w 1606r.

 

  • - Drugi syn – Stanisław Porębski jest autorem słynnej  Mapy Księstwa Zatorskiego i Oświęcimskiego z 1592r., namalowanej na potrzeby Inkorporacji Księstwa Zatorskiego i Oświęcimskiego do Korony.

 

  • - Po śmierci Baltazara II (ok. 1620) właścicielem wsi został jego syn Andrzej, który zmarł 25 stycznia 1640 roku.

 

  • - W 1682 r. synowie Andrzeja Porębskiego Zygmunt i Stanisław odstępują Grojec Andrzejowi Nielepcowi z Nielepiec herbu Prus. Po jego śmierci, Grojec przechodzi w ręce syna Józefa Macieja Nielepca. Po nim, dobrami zarządza Andrzej Nielepiec – syn Józefa Macieja.
  • - Po śmierci Andrzeja Nielepca dobra w Grojcu przechodzą na jego córki Salomeę, Ewę i Barbarę. 

 

  • - W roku 1713 Andrzej Nielepiec zakłada fundację, tzw. szpital dla ubogich, który funkcjonuje aż do marca 1921 r.  W 1926 roku budynek ten zostaje rozebrany. 

 

  • - Ewa w roku 1690 wychodzi za mąż za hrabiego Antoniego Felicjana Szembeka ze Słupowa, herbu Szembek, który pełnił obowiązki wojskiego oświęcimskiego i zatorskiego. W krótkim czasie pozostałe siostry odsprzedają swoje udziały majątkowe Antoniemu Felicjanowi Szembekowi.

 

  • - W 1739 roku umiera Antoni Szembek. Jego dobra otrzymuje syn Franciszek Jakub - wojewoda inflandzki, który zarządza majątkiem do swojej śmierci 26 czerwca 1765.

 

  • - Po I rozbiorze Polski w 1772 r. Grojec należy do Cesarstwa Austro – Węgierskiego. W 1779 roku Aleksander Szembek, syn Franciszka Jakuba, sprzedał za kwotę 24000 złotych wieś hrabiemu Ignacemu Bobrowskiemu z Bobrówki herbu Jastrzębiec, szambelanowi królewskiemu, który piastował urząd cześnika oświęcimsko – zatorskiego. Po jego śmierci w 1802 roku, majątek dziedziczy jego syn Jan Kanty Bobrowski. Po śmierci Jana Kantego majątek przechodzi na Adolfa Bobrowskiego- syna, który jeszcze za życia Jana Kantego gospodarzył na majątku, który został nazwany Adolfinem i ta nazwa jest aktualna do dzisiaj. Po śmierci Adolfa Bobrowskiego 27.10 1851 r. majątkiem zarządza wdowa po Adolfie - Katarzyna Dąbska z Wojnicza.

 

  • - W 1859 roku Wanda wychodzi powtórnie za mąż za Kornela Chwaliboga, któremu przekazuje cały majątek ziemski. Po śmierci Kornela w 1897 roku, właścicielem zostaje Jan Andrzej Chwalibóg.

Grojec w wieku XX

 

  • - Przed rokiem 1900 założono we wsi Kółko Rolnicze.

 

- W roku 1904 zaczęto budować szkołę powszechną.

 

  • - W 1905 roku Jan Andrzej Chwalibóg sprzedał Grojec księżnej Wilhelminie Marii Radziwiłł, żonie księcia Aleksandra Fryderyka Radziwiłła herbu Topór. W 1912r. założono we wsi Ochotniczą Straż Pożarną. W okresie międzywojennym we wsi istnieje Związek Młodzieży Wiejskiej „Wici”.

 

  • - W roku 1947 społeczność grojecka rozpoczyna budowę Wiejskiego Domu Kultury, który w 1952 roku został oddany do użytku. Obecnie mieści się tam ośrodek zdrowia, Gminna Biblioteka Publiczna, sala na organizowane przyjęcia wraz z zapleczem, fryzjer, biuro sołtysa, urząd pocztowy, sklep spożywczy oraz przedszkole.

 

  • W 1953r. Ochotnicza Straż Pożarna przystąpiła do budowy nowej strażnicy, którą w 1963 roku oddano do użytku w 50-tą rocznicę założenia OSP w Grojcu.

 

  • We wsi na przełomie lat 60 i 70-tych ubiegłego wieku powstał Państwowy Zakład Opiekuńczo Leczniczy dla kobiet.

 

  • W 1975 r. wieś doprowadziła do wszystkich domów gazociąg.

 

  • Od roku 1984 rozpoczęto zakładanie linii wodociągowej, a w połowie lat 90-tych ubiegłego wieku w domach pojawiły się telefony

FLESZ - Koronawirus. Jak się przed nim uchronić

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na oswiecim.naszemiasto.pl Nasze Miasto