Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Kraków i wieś pod Oświęcimiem z reaktorami jądrowymi i elektrowniami atomowym. Na razie wiele pytań po informacji spółki Orlenu i Synthosu

Małgorzata Gleń
Małgorzata Gleń
Nieznane zakątki kombinatu w Krakowie Nowej Hucie
Nieznane zakątki kombinatu w Krakowie Nowej Hucie Joanna Urbaniec / Polskapress
Już wiadomo, gdzie w Polsce spółka Orlen i Synthos Green Energy chcą budować małe reaktory jądrowe. W Małopolsce mają być dwa z siedmiu, które zapowiadane są jako pierwsze - w Krakowie Nowej Hucie i w Stawach Mnowskich pod Oświęcimiem. Dlaczego tu? Bo tu jest bardzo duże zapotrzebowanie na energię. Ten z Huty ma dostarczać energii dla huty ArcelorMittal oraz miasta. Ten ze Stawów Monowskich dla spółki Synthos, potentata w branży chemicznej i Oświęcimia.

Spis treści

To ciągle są wstępne plany. Potrzebne będą badania terenów i konsultacje społeczne.

W Oświęcimiu informacje o tym, że Synthos chce budować elektrownię atomową mówiło się od kilku lat. W 2019 roku spółka podpisała memorandum w tej sprawie z amerykańsko-japońskim konsorcjum GE Hitachi Nuclear Energy, zajmującym się wdrażaniem technologii. W 2021 roku potentat chemiczny z Oświęcimia połączył siły z Orlenem i prace przyspieszyły. Powstała spółka Orlen Synthos Green Energy, której celem stał się rozwój sieci małych elektrowni atomowych (SMR).

Oświęcimska spółka nigdy nie informowała jednak, że chciałaby budować elektrownię atomową w Oświęcimiu, ale też nigdy nie zaprzeczyła. Tu ma swoje olbrzymie tereny. Mieszkańcy miasta nie są więc zdziwieni obecną sytuacją, no bo gdzie, jak nie u siebie miałaby coś takiego tworzyć. Ale pytań mają bardzo dużo.
- Czy to będzie bezpieczne? Co ze stawami, Wisłą i Sołą? Przecież potrzeba będzie dużo wody na chłodzenie reaktora - pytają na forach internetowych.

Synthos w Oświęcimiu
Synthos w Oświęcimiu Bogusław Kwiecień

W Krakowie szok po ogłoszeniu informacji Orlen Synthos Green Energy

- Jak to, u nas postawią reaktor atomowy? Gdzie, kiedy? - dopytuje się Agata Malik z Prokocimia.

Nie jest przeciwna, ale też nie jest za. Przyznaje, że dotąd po prostu o tym nie myślała.

Plany budowy przez spółkę Orlen Synthos Green Energy dwóch małych reaktorów jądrowych w Małopolsce większy szok wywołały w Krakowie, bo o takim temacie nie mówiło się tutaj.

Stanisław Moryc, przewodniczący rady dzielnicy Nowa Huta i radny Miasta Krakowa o tym, że w jego dzielnicy może stanąć reaktor jądrowy dowiedział się z telefonu dziennikarza.

- Trudno powiedzieć, czy to jest dobre czy złe. Potrzebne są informacje - mówi otwarcie.

Budowa takiej instalacji nie była nigdy omawiana na sesji ani w kuluarach. Zastanawia go, co z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, który dla Nowej Huty jest procedowany od kilku lat. Nie ma w nim żadngo miejsca przeznaczonego pod budowę reaktora jądrowego, ale nie wie też, jak w tej kwestii wyglądają przepisy. - Może np. rząd właśnie przygotowuje spec ustawę, która pozwoli na stawianie takich elektrowni.

Mała elektrownia jądrowa (SMR) miała by powstać, gdzieś w pobliżu dawnego kombinatu.

Nie wiadomo na razie na czyich gruntach.

Zaskoczenia nie kryją też władze miasta. – Pan prezydent zastrzegł, że najważniejsze jest bezpieczeństwo mieszkańców i na pewno tego będziemy oczekiwać – mówił Andrzej Kulig, wiceprezydent Krakowa. – Podkreślaliśmy też w rozmowach, że ostateczna decyzja musi mieć miejsce w oparciu o dialog z mieszkańcami - dodaje i przyznaje, że miasto nie ma tu decydującego głosu.

Nieznane zakątki kombinatu w Krakowie Nowej Hucie
Nieznane zakątki kombinatu w Krakowie Nowej Hucie Joanna Urbaniec / Polskapress

W Oświęcimiu większy spokój

Wójt gminy Oświęcim Mieczysław Smolarek razem z prezydentem Oświęcimia Januszem Chwierutem i starostą oświęcimskim Andrzejem Skrzypińskim 24 marca zostali zaproszeni na spotkanie z przedstawicielami Synthosu i Orlenu. Wtedy dowiedzieli się o planach spółek.

- Nie jednak wiemy wiele i sami też chcielibyśmy usłyszeć odpowiedzi na nurtujące nas pytania - mówi Mieczysław Smolarek. - Przypuszczam, że te nasze pytania są podobne do pytań naszych mieszkańców. Spółki im i nam muszą na nie odpowiedzieć. Przede wszystkim jakie korzyści będą dla ludzi w regionie i jakie zagrożenia dla środowiska - dodaje wójt.

Jak podkreśla wójt Smolarek na razie nic nie jest przesądzone. I mimo, że jako lokalizację pod SMR ogłoszono Stawy Monowskie, to do budowy raczej dojdzie na administracyjnym terenie Oświęcimia na granicy ze Stawami, w pobliżu oczyszczalni ścieków. Niemniej bliżej stamtąd do Stawów Monowskich niż miasta.

- Atom jest najkorzystniejszą opcją dla planety. Z plusów poza ekologicznych to oczywiście dodatkowe miejsca pracy i rozwój gospodarczy dla powiatu - na FB Oświęcim Nasze Miasto komentuje nasz wcześniejszy tekst Konrad Lis z Oświęcimia. I nie jest w tym odosobniony. Ludzie raczej są zaciekawieni, niż przeciwni.

List intencyjny podpisano w Warszawie

Wczoraj w ambasadzie USA w Warszawie podpisano listy intencyjne na projekty budowy małych reaktorów jądrowych (SMR). Orlen Synthos Green Energy ma dostać olbrzymie pieniądze, bo aż 4 miliardy dolarów z amerykańskich rządowych instytucji EXIM Bank oraz Development Finance Corporation (DFC).

W Polsce mają powstać reaktory BWRX-300

W Polsce mają powstać reaktory BWRX-300, zaprojektowane przez firmę GE Hitachi Nuclear Energy (GEH). Firma pracuje nad tą technologią od 2017 roku. Taki reaktor ma mieć moc poniżej 300 MW. "Zwykłe" reaktory jądrowe mają moc kilka razy większą. Te "mniejsze" nie dość, że tańsze, mają być bardziej efektywne. To ich budowy nie trzeba rezerwować dużo miejsca, mają być też ekologiczniejsze niż wcześniejsze. Zatrudnienie w takich elektrowniach to ok. 200 osób obsługi. Wcześniej, czyli przy projektowaniu i budowie potrzeba ok. 1200 - 1600 osób. Podobnej wielkości reaktor - pierwszy na świecie tej technologii - powstaje w Kanadzie.

W planach jest uruchomienie aż 76 SMR-ów w 26 miejscach, do 2038 roku. Pierwszy ma być gotowy za pięć lat.

Ile energii wyprodukuje Mały Reaktor Jądrowy?

Mały reaktor o mocy ok. 300 MW jest w stanie rocznie wytworzyć energię potrzebną do zasilania ok. 150-tysięcznego miasta czy powiatu, a więc wielkości np. całego powiatu oświęcimskiego. Szacowany koszt produkcji 1 MWh energii elektrycznej będzie docelowo o około 30 proc. niższy niż w przypadku energii z gazu. SMR może być zbudowany jako pojedynczy moduł, mogą być też łączone. Czyli 76 małych reaktorów jądrowych nie oznacza 76 ich lokalizacji. Ten krakowski będzie składał się z kilku SMR.

Zator to turystyczno-rozrywkowa perła Małopolski zachodniej

od 16 lat

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na oswiecim.naszemiasto.pl Nasze Miasto