Matura z polskiego 2023 - tematy, arkusz CKE, odpowiedzi. Co było na maturze z języka polskiego - poziom podstawowy? 5.05.2023

Pierwszy rocznik absolwentów przywróconych 4-letnich liceów zdaje maturę na nowych zasadach, w formule 2023. Alicja Gawron z I LO im. B. Nowodworskiego w Krakowie ocenia, że pytania na maturze z języka polskiego nie były szczególnie trudne. - W porównaniu z próbną maturą pytania w testach były bardziej ogólne - mówi krakowska maturzystka.

Jeśli chodzi o wypracowanie, Alicja wybrała pierwszy temat: "Człowiek - istota pełna sprzeczności".

Różnica w tej naszej nowej maturze w stosunku do wcześniejszej jest taka, że nie ma podanej lektury, do której trzeba się odnieść. I to w pewnym sensie jest ułatwieniem, daje nam więcej mobilności, pola do popisu. A z drugiej strony może być utrudnieniem, skoro nie mamy z góry nadanego kierunku - tłumaczy absolwentka "Nowodworka". Alicja Gawron w swojej rozprawce dowodziła, że człowiek jest istotą pełną sprzeczności, sięgając po "Konrada Wallenroda", "Lalkę" oraz przywołując postać Soni ze "Zbrodni i kary".

Natomiast wybierający drugi temat wypracowania mieli odpowiedzieć w swojej pracy na pytanie: co sprawia, że człowiek staje się bohaterem dla drugiego człowieka. Ten temat wybrała Marta Skowron, która planuje studiować psychologię. Lektury, do których się przy tym odniosła, to "Dżuma", "Zdążyć przed Panem Bogiem" i "Zbrodnia i kara".

Nowością na tej maturze z polskiego na nowych zasadach były dwa arkusze egzaminacyjne (jeden z testami, drugi z wypracowaniem) i wydłużony do czterech godzin czas na napisanie egzaminu. Maturzystki z I LO z którymi rozmawialiśmy, wyszły z egzaminu około pół godziny przed końcem.

Spośród zadań testowych absolwenci liceum zapamiętali np. to, w którym były podane definicje pozytywizmu i Młodej Polski, a do nich trzeba było dopasować odpowiedni cytat, fragment utworu.

Było to banalnie proste. Generalnie były zadania, w których trzeba się było rozpisać naprawdę dużo, a w innych tylko trzeba było coś zaznaczyć - a za każde był jeden punkt. Czasami nie odwzorowywało to ilości włożonego w odpowiedź wysiłku i wiedzy - kwituje Alicja z I LO w Krakowie.

Na maturze z języka polskiego w starej formule 2015, którą zdawali uczniowie m.in. 4-letnich techników, z lektur pojawiły się "Pan Tadeusz" i "Lalka". Jeden z tematów wypracowań brzmiał: "Wpływ niespodziewanych okoliczności na zachowanie człowieka".

Był podany do tego fragment z "Pana Tadeusza" o polowaniu, ten, kiedy zaatakował niedźwiedź. Trzeba było odnieść się też do całości utworu i jeszcze do innego tekstu kultury - mówił nam krakowski maturzysta Rafał Buratowski, absolwent Technikum Mechanicznego nr 1, który myśli o studiach na AGH.

Jak relacjonowali nam maturzyści z technikum, na ich maturze było też m.in. pytanie o funkcje językowe, tekst o dialogu i tekst o rozumieniu obrazów.

Dosyć trudne było pytanie za trzy punkty do lektury z gwiazdką. Odnosiło się do "Lalki", ale jeszcze pod spodem było jedno pytanie i trzeba było odnieść się do podanego fragmentu i jeszcze do całości utworu - dodaje Rafał Buratowski. Na napisanie egzaminu z polskiego na poziomie podstawowym wykorzystał cały dostępny czas.

Tegoroczna matura odbywa się w dwóch formułach: 2023 i 2015.
W mediach społecznościowych możemy znaleźć, jakie tematy były poruszane w formule 2015:

• Jak niespodziewane okoliczności wpływają na człowieka? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu „Pana Tadeusza”.
• Czy nieprzyjemne prawdy są lepsze od przyjemnych złudzeń? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanych fragmentów „Przedwiośnia” Stefana Żeromskiego oraz wybranych tekstów kultury.

Arkusz CKE do matury 2023 z języka polskiego zostaną opublikowane 4 maja 2023 po godzinie 14.

Egzaminy dojrzałości rozpoczęły się tuż po weekendzie majowym. Na początku wszyscy uczniowie zmierzą się z obowiązkową maturą z języka polskiego na poziomie podstawowym. Odbywa się ona w czwartek 4 maja o godzinie 9:00.

Uczniowie, którzy zgłosili chęć pisania matury z polskiego także na poziomie rozszerzonym, będą mogli napisać ją w środę 17 maja o godzinie 9:00.

Na maturze podstawowej z języka polskiego w 2023 roku maturzyści będą mieli 240 minuty, czyli 4 godziny. Dla porównania w poprzednich latach maturzyści na wykonanie wszystkich zadań mieli 170 minut.

Na maturze według nowych zasad zdający dostaną dwa arkusze egzaminacyjne zamiast, jak dotychczas, jednego.

Pierwszy z arkuszy zawiera dwa testy: "Język polski w użyciu" (gdzie trzeba odpowiedzieć na pytania na podstawie podanych tekstów) oraz "Test historycznoliteracki". W drugim arkuszu trzeba napisać wypracowanie na temat wybrany spośród dwóch zaproponowanych.

• Matura poprawkowa 2022
  Czy człowiek marzy o piękniejszym świecie, czy stara się zmieniać ten, w którym żyje? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentów "Ludzi bezdomnych" Stefana Żeromskiego oraz do wybranych tekstów kultury.
• Matura 2021
  Miasto – przestrzeń przyjazna czy wroga człowiekowi? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu "Ziemi obiecanej" Władysława Stanisława Reymonta oraz do wybranych tekstów kultury.
• Matura dodatkowa 2021
  Czego można się dowiedzieć o człowieku na podstawie jego snów? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej oraz wybranych tekstów kultury.
• Matura dodatkowa 2020
  Jak na postępowanie człowieka wpływa jego wyobrażenie o otaczającej go rzeczywistości? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza, całego utworu oraz do wybranego tekstu kultury.
• Matura 2020
  Jak wprowadzenie elementów fantastycznych do utworu wpływa na przesłanie tego utworu? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do podanych fragmentów "Wesela", do całego dramatu Stanisława Wyspiańskiego oraz do wybranego tekstu kultury.
• Matura dodatkowa 2019
  Czym dla człowieka może być sztuka? Rozważ problem i uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do fragmentu opowiadania Tadeusza Borowskiego "Ofensywa styczniowa" i do innych tekstów kultury.

Oto TOP 3 lektury, które najczęściej pojawiały się na maturze na przestrzeni ostatnich 10 lat (lata 2013-2022).

• "Lalka" Bolesław Prus - 3 razy
• "Wesele" Stanisław Wyspiański - 2 razy
• "Dziady" Adam Mickiewicz - 2 razy

Zgodnie z reformą przeprowadzoną w 2021 roku, egzamin maturalny z języka polskiego na poziomie podstawowym składać się będzie z 2 części. Łącznie zdobyć będzie można maksymalnie 70 punktów.

• I część: czytanie ze zrozumieniem, argumentowanie, znajomość zasad i posługiwanie się poprawną polszczyzną
• II część: wypracowanie .

W drugiej części egzaminu, maturzyści będą mieli możliwość wyboru pomiędzy trzema tematami. Do wyboru będą dwie rozprawki (jeden ze wskazaną lekturą ogwiazdkowaną, drugi - z tekstem spoza listy lektur) lub interpretacja tekstu poetyckiego.

Poniżej przedstawiamy szczegółowy terminarz tegorocznych matur, które odbędą się między 4 a 23 maja 2023 r.:

Objaśnienia skrótów:

• pp - poziom podstawowy
• pr - poziom rozszerzony
• dj - poziom dwujęzyczny
• ** Dodatkowe zadania egzaminacyjne w języku obcym z biologii, chemii, fizyki, geografii, historii, matematyki mogą rozwiązywać absolwenci szkół lub oddziałów dwujęzycznych, w których przedmioty te były nauczane w języku obcym nowożytnym.

Ponadto od 10 do 23 maja odbędzie się część ustna egzaminu maturalnego, która zostanie przeprowadzona w każdej ze szkół według harmonogramów ustalonych przez przewodniczących zespołów egzaminacyjnych.

Wyniki matur zostaną ogłoszone w piątek 7 lipca 2023 roku w systemie ZIU dostępnego na stronie www.wyniki.edu.pl.

Te osoby, które nie zdadzą jednego przedmiotu, będą mogły go poprawiać w terminie:

• część pisemna - 22 sierpnia 2023 r. (wtorek), godz. 9:00
• część ustna (język polski, języki mniejszości narodowych, języki obce nowożytne) - 21 sierpnia 2023 r. (poniedziałek).

Jednak aby przystąpić do matury poprawkowej, należy złożyć deklarację w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników egzaminu maturalnego (czyli nie później niż do 14 lipca 2023 roku). Deklaracja stanowi pisemne oświadczenie o zamiarze przystąpienia do egzaminu maturalnego z danego przedmiotu w terminie poprawkowym, które składa się przewodniczącemu zespołu egzaminacyjnego.

Wyniki egzaminu poprawkowego zostaną ogłoszone w piątek 8 września 2023.

Część ustna egzaminu maturalnego w terminie dodatkowym odbędzie się w dniach 5-7 czerwca 2023 roku. Natomiast do egzaminów pisemnych uczniowie przystąpią:

Egzamin z przedmiotów dodatkowych w części pisemnej przeprowadzany jest na poziomie rozszerzonym. Egzamin ustny obowiązuje jedynie z języków nowożytnych.

W 2023 roku absolwent może przystąpić do maksymalnie sześciu egzaminów z przedmiotów dodatkowych (w tym jeden obowiązkowy) na poziomie rozszerzonym lub dwujęzycznym.

Egzaminy obowiązkowe część pisemna:

• język polski – poziom podstawowy (minimum 30%)
• matematyka – poziom podstawowy (minimum 30%)
• język obcy nowożytny – poziom podstawowy (minimum 30%)
• wybrany przedmiot dodatkowy – poziom rozszerzony (bez progu zdawalności)

Egzaminy obowiązkowe - część ustna:

• język polski – bez określania poziomu (minimum 30%)
• język obcy nowożytny – bez określania poziomu (minimum 30%)