Nasi Powstańcy: kpt Franciszek Kijewski z Lawencewa

Franciszek Kijewski urodził się 19 lipca w Lawencewie w powiecie żnińskim, jako syn Józefa Kijewskiego i Józefy z d. Szymańskiej. Po ukończeniu 6 klas szkoły powszechnej uczył się zawodu leśniczego w Zechsdorfie (?) pod Lubeką. po ukończeniu nauki w 1911 r. podjął pracę jako leśnik w Hutce w powiecie czarnkowskim, jednocześnie dorabiał w dobrach rycerskich Paliszewskiego. Był członkiem Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" przez 3 lata oraz przez rok Towarzystwa samopomocy naukowej i duchu ojczystego organizowanego przez hrabinę Jezierską w Dębnie w powiecie wyrzyskim.

W 1912 r. został powołany do odbycia służby wojskowej w 2 pułku grenadierów w Szczecinie. Tam zastał go wybuchu I wojny światowej. Walczył na froncie zachodnim, aż do zakończenia wojny. Po wybuchu rewolucji wrócił 22 listopada 1918 r. do Grodziska Wielkopolskiego, gdzie rozpoczął potajemną organizację oddziałów, gdzie zwerbował 72 osoby. Należał do Polskiej Organizacji Wojskowej w Grodzisku. Później wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim w walkach o Rakoniewice, Wolsztyn i Rostarzewo. 12 stycznia 1919 r. wcielono go do kompanii grodziskiej pod dowództwem Józefa Skrzydlewskiego. Walczył m.in. o Sępólno i Grudnę. Po utworzeniu 2 Pułku Strzelców Wielkopolskich został dowódcą 6 kompanii, czasami dowodząc też batalionem.

Wziął później udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a po zakończeniu wojny stacjonował z wojskiem w Krotoszynie, jako dowódca kompanii aż do 1929 r. Z wojska odszedł wskutek nabytej choroby na froncie. Po podleczeniu się dostał posadę referenta w Składnicy Materiałów Technicznych w Gnieźnie, z której został zwolniony w 1933 r. Był też komisarzem koła Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Później przebywał na emeryturze. Był żonaty i miał córkę Janinę (1925).

Odznaczony był Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1919, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Odznaką Frontu Litewsko-Białoruskiego, Odznaką Pamiątkową 14 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty oraz Odznaką Pamiątkową Wojsk Wielkopolskich. Został awansowany na porucznika ze starszeństwem z dnia 1 czerwca 1919 r. z 2314 lokatą, a na kapitana ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 r. z 4 lokatą z przydziałem do Powiatowej Komisji Uzupełnień w Gnieźnie, jako oficer „przewidziany do użycia w czasie wojny”. Zmarł 5 września 1935 r. i spoczywa na cmentarzu prawosławnym na cytadeli w Poznaniu.

Portal Krotoszyn.NaszeMiasto.pl od 2016 r. prowadzi akcję "Nasi Powstańcy", której celem jest przypomnienie o Powstańcach Wielkopolskich 1918/1919, którzy pochodzili z terenu obecnego powiatu krotoszyńskiego i dawnych powiatów krotoszyńskiego i koźmińskiego; tych którzy tutaj walczyli (np. pod Zdunami lub w wyzwalaniu Krotoszyna), a także tych, którzy tutaj zmarli.

Każdy, kto posiada informacje na temat powstańców, proszony jest o kontakt - 605 106 594 (t-mobile), 514 800 938 (orange), lub drogą mailową: [email protected].