Nieznane zdjęcia Oświęcimia [ZDJĘCIA]

W ręce oświęcimskiego hobbysty wpadło w sumie 150 w większości niepublikowanych dotąd zdjęć starego Oświęcimia. Przedstawiają miasto głównie z okresu przedwojennego. Natrafił na ten zbiór w Archiwum Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Krakowie.

Gdy zobaczył zdjęcia, nie mógł uwierzyć w szczęście. W swoich zbiorach oświęcimski kolekcjoner ma ponad tysiąc archiwalnych zdjęć, w tym dużą część stanowią te przedstawiające Oświęcim. Widział także kolekcje innych miłośników historii ziemi oświęcimskiej. - Z takimi zdjęciami jak te dotąd jednak się nie spotkałem - mówi Łukasz Szymański.

Do krakowskiego archiwum wybrał się w innym celu. Szukał dokumentów i zdjęć dotyczących cmentarza parafialnego do książki, nad którą pracuje. Na miejscu okazało się, że Archiwum Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków dysponuje także bogatą kolekcją zdjęć związanych z samym miastem. - Spędziłem w archiwum sześć godzin, przeglądając i skanując zdjęcia - mówi kolekcjoner. Jak dodaje, zdjęcia w większości zostały zrobione w latach 30. ub. wieku, prawdopodobnie na zamówienie ówczesnego konserwatora zabytków. Są dobrej jakości, a do tego opisane. Na zdjęciach są m.in. budynki w Rynku, kościół parafialny, zakład salezjański i zamek z wieżą.
Zdaniem Wioletty Oleś, dyrektor Muzeum Zamek w Oświęcimiu, odnaleziony zbiór zdjęć stanowi dodatkowo cenne źródło informacji o przedwojennym Oświęcimiu, jego zabudowie, a także mieszkańcach. - Są wśród nich prawdziwe "perełki" - przyznaje dyrektor Oleś.

Często są to zdjęcia bardzo szczegółowe, które pozwalają prześledzić nawet zdobienia i małe elementy architektoniczne z tamtego okresu i czasów wcześniejszych.
Według Łukasza Szymańskiego nowe światło na wygląd przedwojennego Oświęcimia rzuca na przykład zdjęcie przedstawiające ówczesną ul. Kościelną przebiegającą wzdłuż muru cmentarza przy kościele parafialnym Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Wzdłuż tej ulicy po jednej i drugiej stronie stały przed wojną duże domy mieszkalne, które w czasie okupacji zostały wyburzone przez Niemców. Okupant postanowił poprowadzić tędy główny trakt miasta. Dzisiaj jest to fragment ul. Dąbrowskiego.

- Cennej wiedzy dostarczają także zdjęcia kamienicy Ślebarskich, szczególnie te przedstawiające tyły budynku z krużgankami. Niestety, także w czasie wojny krużganki zostały przez okupanta wyburzone.
Ciekawych informacji dostarcza także panorama miasta na Sołę i zakład salezjański, gdzie widać budynki, których na próżno już szukać w okresie powojennym. - Widać z tych fotografii, że centrum miasta było w tamtym okresie gęsto zabudowane - dodaje kolekcjoner.

Ale okazuje się, że w niezbyt dużej odległości od centrum stały domy, które nie kojarzą się w typową miejską zabudową.
- Dzięki oświęcimskim kolekcjonerom rosną zasoby fotografii przedstawiających stary Oświęcim - podkreśla Wioletta Oleś.

Jej zdaniem takich nieznanych zdjęć jest jeszcze sporo. Często znajdują się w rodzinnych albumach czy leżą gdzieś na strychach. - Ich właściciele nie zawsze zdają sobie sprawę z ich wartości - dodaje Mirosław Ganobis, inny oświęcimski kolekcjoner, w którego zbiorach znajduje się najstarsza ze znanych dotąd fotografii Oświęcimia. Przedstawia dziewczynkę na Rynku Głównym. - Kiedyś po prostu, zbierając różne historyczne materiały, otrzymałem je od jednego z mieszkańców - mówi kolekcjoner.

Wszystko wskazuje, że zdjęcie pochodzi z lat 60. XIX wieku. Łukasz Szymański nie wyklucza, że kiedyś uda się odnaleźć jeszcze starsze, chociaż zasoby fotografii z XIX w. nie są generalnie zbyt bogate.

Codziennie rano najświeższe informacje, zdjęcia i video z regionu. Zapisz się do newslettera!