Piramida zniknie?

Własne pieniądze, punkty, losowanie - taka ma być często droga do kupna samochodu, mieszkania, pożyczenia pieniędzy. Ma być, ale równie często nie jest, bowiem ten, kto stanowi podstawę piramidy, może nie doczekać się chwili, w której stanie się szczęśliwym posiadaczem wymarzonego dobra. Zyska ten, kto w porę zorientuje się, że wpadł w pułapkę i wycofa się z gry. Kto tego nie zrobi, ten może tylko stracić i dochodzić kosztownego zadośćuczynienia w sądzie.

Tzw. system argentyński, czyli konsorcjum tworzone z udziałem przyszłych właścicieli dóbr materialnych lub pieniędzy, zaczęły się w Polsce rozwijać w latach 90. i przez długi czas były dla wielu jedyną drogą szybkiego i taniego dojścia do mieszkania czy samochodu, o to bowiem najczęściej zabiegali klienci. Z czasem okazywało się że zostali nabijani w butelkę, nie dość bowiem, że upragnione dobra oddalały się, to jeszcze ich potencjalny właściciel tracił sporo pieniędzy.

Oczywiście byli tacy, którzy mieli szczęście, ale to praktycznie niewielka grupa ludzi. Większość jednak traciła, stąd mnóstwo skarg poszkodowanych klientów. Napływały one i napływają nadal do urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, rzecznika praw obywatelskich, powiatowych rzeczników konsumentów. Skargi dotyczą przede wszystkim zapewnień ze strony firm działających w tzw. systemie argentyńskim, że klienci otrzymają towar (pieniądze) szybko - w ciągu tygodnia, miesiąca, co oczywiście zdarza się rzadko, a niekiedy wcale.

Sprawa ta ma duży wydźwięk społeczny. Poszkodowanych przybywa. Powtarzające się sytuacje przy zawieraniu umów świadczą o tym, że pracownicy lub przedstawiciele tych konsorcjów działają świadomie na niekorzyść klientów, wprowadzając ich w błąd.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczyna więc postępowania z urzędu i na wniosek poszkodowanych, kieruje sprawy do sądu, wpisuje do specjalnego rejestru uznane za niedozwolone klauzule umów.

Natomiast posłowie z Komisji Gospodarki proponują rozwiązanie radykalne - zakazać działalności firm w tzw. systemie argentyńskim. Trwają prace nad projektem stosownej ustawy, w której przede wszystkim znajdzie się definicja instytucji konsorcjów konsumenckich, podstawowe prawa i obowiązki stron umowy, w tym lista postanowień, które taka umowa musi zawierać.

Jednym z elementów, mających zapewnić uczciwe działanie przedsiębiorcy, który zechce założyć konsorcjum, ma być wymóg prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki akcyjnej o minimalnym kapitale zakładowym w wysokości 1 mln zł. By klienta nie wprowadzać w błąd, w nazwie spółki musiałby się znaleźć zwrot o sprzedaży punktowej czy losowej. Ustawa dawałaby konsumentom 10 dni na zastanowienie i ewentualne wycofanie się z konsorcjum, odstępując od umowy. Właśnie precyzyjne określenie obowiązków firmy wobec przystępujących do spółki klientów, ma zapewnić im większe bezpieczeństwo i zapobiec stratom finansowym.