Pół miliona długu szkoły salezjańskiej w Świętochłowicach. Czy miasto działało fair? Kontrowersje wzbudzają pytania o sprawiedliwość!

Na początek kilka słów wstępu, bez których trudno zrozumieć trudną sytuację finansową i argumenty obu stron w sporze. Salezjański Zespół Szkół Publicznych mimo tego, że jest prowadzony przez ojców Salezjan jest placówką publiczną. W uproszczeniu jego finansowanie wygląda więc następująco: subwencja dawana przez ministerstwo (pieniądze „idą” za każdym uczniem – dostają je nawet placówki pobierające czesne) + dotacja dawana przez samorząd (różna dla każdej miejscowości – ma uwzględniać koszty prowadzenia działalności w danym miejscu).

Dlaczego Salezjański Zespołu Szkół Publicznych ma spore problemy finansowe (niemal pół miliona złotych długu)? Szkoła wskazuje na kilka powodów. Jednym z nich ma być obniżenie wysokości dotacji na ucznia Liceum Ogólnokształcącego o 9,5% w porównaniu do roku 2022, przy jednoczesnym zwiększeniu subwencji oświatowej (czyli kwoty dawanej przez władze centralne) w roku 2023 o rekordowe 20,8%.

— Niska jest również stawka dotacji dla ucznia szkoły podstawowej w Świętochłowicach. Dla porównania w sąsiednim mieście Zabrze stawka ta jest obecnie o 39% (!) wyższa dla ucznia klas 1-3, oraz o 15% wyższa dla uczniów klas 4-8 SP – mówi rzecznik prowincji krakowskiej salezjanów, ks. Zygmunt Krzoska SDB.

Oczywiście istotne są także rosnące koszty utrzymania (których miało nie uwzględnić miasto), z którymi na co dzień borykamy się wszyscy: ceny ogrzewania, inflacja, cena mediów.

— Miasto nie ma wpływu ani na kwotę subwencji, ani na wysokość dotacji, ponieważ wynikają one wprost z przepisów. Ich wysokość ulega zmianie ze względu na wysokość subwencji, która kalkulowana jest na dany rok budżetowy w oparciu o wytyczne Ministra Edukacji i Nauki, ogłaszane w drodze rozporządzenia oraz ze względu na wydatki gminy na szkoły danego typu – twierdzi rzeczniczka prasowa świętochłowickiego magistratu Katarzyna Tomczyk.

Wspomina jednak o tym, że na wypłacaną przez Świętochłowice kwotę wpływa tzw. wskaźnik zwiększający. Uwzględnia on „specyfikę danego samorządu i jego realne wydatki na zadania oświatowe”.

Wychodzi jednak na to, że w dobie rosnących cen prowadzenie oświaty w Świętochłowicach ma być o wiele tańsze niż rok temu.
Jest to 1447 złotych w 2022 roku na ucznia LO do 1341 złotych w 2023 i 1658 złotych w 2022 roku na ucznia podstawówki do 1367 w 2023 roku. Kwota dofinansowani wzrosła jedynie dla techników (o 117 złotych). Czy wskaźniki nie są zaniżone?

— Zwiększająca się liczba uczniów z orzeczeniami wpływa również na wzrost dotacji na dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i pomniejszenie kwoty dotacji ogólnej dla SZSP (w 2022 r. było to 16, a w 2023 r. – 25 uczniów) – dodaje rzeczniczka prasowa UM Świętochłowice.

Wspomina także, że o „otwartości miasta na problemy szkoły” świadczy możliwość rozłożenia pół miliona długu na raty. Tę kwotę szkoła ma zwrócić do budżetu. W całej sprawie jest jednak także coś innego niepokojącego, co może rzucać światło na całą sprawę. Jak przekazali nam salezjanie,Urząd Miasta od stycznia 2022 rozpoczął korzystanie z systemu ODPN do rozliczania dotacji. W nim znajduje się współczynnik WINNE, który wskazuje na możliwość wydatkowania środków.

— W poprzednich latach współczynnik był określony na dany rok z góry. Do października 2022 roku współczynnik ten nie był ustalony. Następnie zmieniał się kilkukrotnie, co uniemożliwiało realne planowanie wydatków. Dnia 30 grudnia 2022 (czyli w ostatni dzień rozliczeniowy w roku, piątek) współczynnik zmienił się diametralnie, powodując niezakwalifikowanie poczynionych wydatków zgodnie z ustawą – twierdzi ks. Zygmunt Krzoska SDB.

Cały czas trwają rozmowy przedstawicieli salezjanów z miastem. Szkoła apeluje „o rewizję polityki finansowej względem naszej szkoły”. Aby utrzymać Salezjański Zespół Szkół Publicznych Don Bosko w Świętochłowicach, władze placówki musiały podjąć kilka ważnych decyzji.

Niestety, nie odbyło się bez zwolnień. Szkoła musiała zwolnić woźnego, aby zaoszczędzić środki i powiadomiła rodziców o swojej trudnej sytuacji. Wśród innych podjętych kroków jest:

• montaż urządzenia do redukcji opłat za energię bierną,
• ograniczenie ogrzewania,
• rezygnacja z prenumerat,
• przerzucenie organizacji zajęć pozalekcyjnych na działające przy szkole Stowarzyszenie,
• przerzucenie finansowania zakupu materiałów, środków czystości i pomocy naukowych na Radę Rodziców.

— Wszystkie te kroki nie są jednak w stanie zapewnić zbilansowania dochodów i wydatków. Obecnie uczy się w naszej szkole przeszło 400 uczniów (Zespół Szkół: liceum, technikum, szkoła podstawowa – podsumowuje rzecznik prasowy salezjanów).