Korespondencja prowadzona może być w dowolnej formie (pismo, nagranie, itp.) dowolną drogą (poczta, posłaniec, telefon, e-mail itp.), byle tylko spełniony był warunek poufności, tj. przeznaczenie zindywidualizowanej przesyłki dla konkretnej osoby. Ochrona adresata powstaje z chwilą wysłania listu i obejmuje tylko osoby fizyczne. Wszelkie ulotki, druki rozsyłane w identycznej formie do dużego grona osób, „listy otwarte” nie są listami w rozumieniu art. 82 Prawa Autorskiego.
Nośnik informacji
Korespondencja nie jest dobrem osobistym. Jest ona nośnikiem ważnych informacji o nadawcy i adresacie, o relacjach ich wiążących. Dlatego jej upublicznianie godzi przede wszystkich w ich prywatność i to ona jest chronionym dobrem osobistym. Można tu przywołać wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 7 listopada 1995 r. (I ACr 529/95). Sąd stwierdził, że przesłanie dłużnikowi przez wierzyciela upomnienia do zapłaty zaległej należności w sposób umożliwiający zapoznanie się z treścią upomnienia przez inne niż adresat osoby stanowi naruszenie dobra osobistego adresata, jakim jest tajemnica korespondencji. Należy ona do kategorii wymienionych w art. 23 k.c. dóbr osobistych podlegających ochronie na wypadek zagrożenia lub naruszenia stosownie do zasad wynikających z art. 24 § 1 i 2 k.c.
Naruszenie praw
Każdy adresat korespondencji, którego prawa zostały naruszone może ich dochodzić poprzez roszczenia ochronne, które są mu zagwarantowane w §24 k.c. Mowa tu o roszczeniach majątkowych oraz niemajątkowych. Do roszczeń majątkowych zaliczyć możemy:
- zadośćuczynienie – polegające na dochodzeniu zadośćuczynienia za naruszenie prawa do wizerunku zarówno na podstawie kodeksu cywilnego (art. 448 KC), jak i ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (art. 78 PrAut). Zadośćuczynienie jest jednym z podstawowych środków chronienia bezwzględnego prawa osobistego.
- odszkodowania za szkodę majątkową – dochodzi się, jeżeli podmiot wykaże, że została mu wyrządzona rzeczywista szkoda lub nie osiągnął on korzyści, których się spodziewał z uwagi na to, że ktoś wyrządził mu krzywdę. Wtedy na zasadach ogólnych (art. 415 KC) może dochodzić odszkodowania.
- wydanie bezprawnie uzyskanych korzyści – jak już wcześniej zostało wspomniane, prawo adresata korespondencji do decydowania o jej upublicznianiu jest prawem osobistym. Zgodnie więc z art. 405 KC każdy kto uzyskał korzyść kosztem uprawnionego poprzez upublicznienie wiadomości zawartych w cudzej korespondencji, zobowiązany jest do wydania owych korzyści w naturze lub gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.
Te drugie natomiast mają na celu ograniczenie negatywnych skutków naruszenia poprzez złożenie wyjaśnienia, przeprosin itp. Również sam pokrzywdzony może działać i żądać opublikowania jego sprostowania lub odpowiedzi.
Szczególny rodzaj twórczości
Korespondencja stanowi szczególny rodzaj twórczości, ponieważ adresowana jest do ściśle określonej osoby i z założenia oparta jest na wzajemnym zaufaniu. Tym tłumaczyć należy to, że jej udostępnianie publiczności wymaga zgody obu stron, niezależnie od tego, czy jej rozpowszechnienie godziłoby w cześć adresata. Obojętne jest przy tym, czy są to osoby „powszechnie znane” i czy tematem korespondencji są sprawy publiczne, czy osobiste. Natomiast wszelkie zniekształcenia rozpowszechnianej korespondencji, jej komentowanie, ilustrowanie itp. pogłębić mogą naruszenie prywatności, tak nadawcy, jak i adresata.
Kto musi dopłacić do podatków?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
