W przypadku gdy nieruchomość nie ma dostępu (dojazdu) do drogi publicznej (lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, np. w przypadku gospodarstwa rolnego), właściciel może żądać ustanowienia służebności drogowej (drogi koniecznej). Celem takiej służebności jest zapewnienie odpowiedniego dostępu do drogi publicznej, umożliwiającego normalne korzystanie z nieruchomości. Polega ona na przeprowadzeniu pomiędzy nieruchomością niemającą dostępu do drogi publicznej, a drogą publiczną, drogi przebiegającej po nieruchomościach sąsiadów.
Służebność drogowa może być ustanowiona w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego z właścicielem nieruchomości sąsiednich, jednakże gdy sąsiad nie wyraża zgody na taką służebność i grodzi dojazd do naszej działki – konieczne jest rozstrzygnięcie sądu.
Choć pojęcie odpowiedniego dostępu do drogi publicznej nie jest w przepisach prawa zdefiniowane, to należy rozumieć, iż jest to taki dostęp, który umożliwia właścicielowi korzystanie ze swojej nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem. O tym czy i jaki dostęp będzie odpowiedni, decydować będą zawsze okoliczności konkretnej sprawy. Przykładowo można wskazać, iż w przypadku nieruchomości budowlanych, zamieszkałych obejmuje on w szczególności możliwość dojazdu pojazdami mechanicznymi, także takimi jak np.: karetka, straż pożarna. Zatem nie zawsze musi to być droga najkrótsza.
Służebność drogi koniecznej można przeprowadzić zarówno na prawie własności, jak i na użytkowaniu wieczystym.
Gruntami sąsiednimi są nie tylko grunty bezpośrednio graniczące z nieruchomością nie mającą dostępu do drogi publicznej, lecz także grunty położone dalej, przez które konieczne jest przeprowadzenie dojazdu do drogi publicznej. Zawsze jednak droga konieczna powinna przebiegać po gruntach sąsiednich w taki sposób, by stanowić dla nich jak najmniejsze obciążenie. Jeżeli natomiast konieczność ustanowienia służebności drogi koniecznej jest wynikiem dokonania czynności prawnej (np.: sprzedaży, darowizny, dziedziczenia, podziału nieruchomości), sąd w pierwszej kolejności, o ile jest to możliwe, powinien ustanowić taką drogę na gruntach, które były przedmiotem tej czynności prawnej.
Ustanowienie drogi koniecznej sądownie jest odpłatne. Odpłatność może mieć charakter świadczenia okresowego (np. rocznego) lub jednorazowej zapłaty. W przypadku ustanowienia służebności w drodze umowy sąsiedzkiej, odpłatność zależy od zawartej umowy. Może mieć również charakter nieodpłatny.
Radzi prawnik:
Wojciech Stypułkowski, radca prawny z kancelari Lex Projects (www.lexprojects.pl)
ZOBACZ KONIECZNIE
Nowa siedziba Polska Press Kraków
Obwodnica Metropolii Trójmiejskiej. Budowa w Żukowie (kwiecień 2024)
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
